Μπρατακοσ




Ενίοτε ακούγοντας ή διαβάζοντας μια λέξη, ο νους μας παράγει συνειρμούς αυτόματα, χωρίς καν να συνειδητοποιούμε τη διαδικασία σκέψης που ακολουθείται. Ένα παράδειγμα είναι η λέξη "Μπρατακοσ". Για πολλούς η λέξη αυτή συνδέεται με τις μικρές, αλλά πολύ νόστιμες γαρίδες. Αυτή η άμεση σύνδεση με τις γαρίδες υποδηλώνει ότι μάλλον έχουμε κατά νου τη λέξη "γαριδάκος".
Άλλοι, ιδιαίτερα εκείνοι που κατάγονται από την Κρήτη, ίσως σκέφτονται αμέσως την έννοια της χαρμολύπης ή της πικρογέλασης. Πρόκειται για τη λακωνική περιγραφή μιας εσωτερικής σύγκρουσης, όπου η χαρά και η λύπη συνυπάρχουν και ακυρώνονται αμοιβαία, με αποτέλεσμα την απάθεια.
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ για την προέλευση αυτού του ιδιαίτερου όρου; Ας βουτήξουμε στον συναρπαστικό κόσμο της ετυμολογίας, για να ανακαλύψουμε τα μυστικά πίσω από αυτή τη λέξη.
Η λέξη "μπρατακοσ" προέρχεται από τις ιταλικές λέξεις "braccio" που σημαίνει "βραχίονας" και "rotto" που σημαίνει "σπασμένος". Στην εποχή των Ενετών, οι Βενετοί στρατιώτες που έρχονταν να καταλάβουν την Κρήτη, αλλά και για να υπηρετήσουν και να ζήσουν στο νησί, για να μπορούν να προσαρμόζονται πιο εύκολα στο δύσκολο ορεινό έδαφος και στις μάχες, έσπαζαν με τις μαχαίρες τους τα κλαδιά των θάμνων και των δέντρων και τα έκαναν τεχνητές πατερίτσες, για να στηρίζονται και να βαδίζουν. Έτσι, τα κλαδιά αυτά ονομάστηκαν "μπρατσακότια" ή "μπρατακότια", δηλαδή "σπασμένα βραχίονα". Από εκεί προέρχεται και η λέξη "μπρατακοσ", η οποία αρχικά σήμαινε το χωλό, εκείνον που στηριζόταν σε τεχνητό βραχίονα. Με το πέρασμα του χρόνου, η σημασία της λέξης εξελίχθηκε και άρχισε να περιγράφει μια εσωτερική αντίφαση, μια συναισθηματική ασάφεια.
Οι λέξεις είναι σαν τις εικόνες, ξεπηδούν μέσα μας από το πουθενά, ανασύροντας μνήμες και συναισθήματα, και μας φέρνουν πρόσωπο με πρόσωπο με την ασυνείδητη σύνδεση των πραγμάτων. Η λέξη "μπρατακοσ" μού θυμίζει μια αγαπημένη μου γιαγιά, η οποία είχε ένα ιδιαίτερο ταλέντο να προσωποποιεί τα συναισθήματα.
Θυμάμαι τη μια φορά που της είπα για ένα δυσάρεστο γεγονός που μου είχε συμβεί, και εκείνη, αντί να με παρηγορήσει, μου είπε με το χαρακτηριστικό της χιούμορ: "Ε, παιδάκι μου, τι να κάνουμε, η ζωή είναι ένα μπρατακοσ". Αυτό το "μπρατακοσ" δεν με στεναχώρησε, αλλά μού έφερε ένα χαμόγελο, γιατί μου έκανε να συνειδητοποιήσω ότι όλα είναι προσωρινά, και ότι μέσα στην κάθε δυσκολία κρύβεται και κάτι καλό.
Η λέξη "μπρατακοσ" είναι μια όμορφη υπενθύμιση ότι όλα στη ζωή βρίσκονται σε συνεχή ροή. Όπως το κύμα που εξακολουθεί να κυλάει προς την ακτή, ακόμη και αν η παλίρροια υποχωρεί, η χαρά και η λύπη είναι αλληλένδετες και απαραίτητες για την ανθρώπινη εμπειρία. Και όπως ο ήλιος που ανατέλλει και δύει κάθε μέρα, έτσι και οι συναισθηματικές μας καταστάσεις θα εναλλάσσονται διαρκώς. Ο στόχος δεν είναι να αρνηθούμε τη σκοτεινή πλευρά της ζωής, αλλά να την αγκαλιάσουμε πλήρως, γνωρίζοντας ότι μέσα από την αντίθεση, έρχεται η πραγματική κατανόηση.
Η λέξη "μπρατακοσ" είναι ένας πολύτιμος θησαυρός της ελληνικής γλώσσας, μια λέξη που δεν μπορεί να μεταφραστεί εύκολα σε άλλες γλώσσες. Είναι μια λέξη που καταδεικνύει την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης ψυχής, την ικανότητά μας να βιώνουμε αντίθετα συναισθήματα ταυτόχρονα. Είναι μια λέξη που μας προσκαλεί να αγκαλιάσουμε την πολυπλοκότητα της ύπαρξής μας και να αναγνωρίσουμε ότι η ζωή είναι ένα πραγματικό "μπρατακοσ".