Èṣọ̀ Ríronu Nílẹ̀ Nígeria




Nínú àgbà tá a fi dá ilé ògún Nàìjíríà sí mọ̀, ọ̀rọ̀ tó jẹ́ olú àgbà ni “Èṣọ̀ Ríronu.” Èyí sọ wípé ọ̀rọ̀ àti ìrònú lẹ́yìn àṣà àgbà tá a ka ọ̀gọ̀rùn-ún ọdún, èyí tá ó sọ ọ́ di ọ̀kan lára àgbà tó ga jùlọ ní ilẹ̀ Adúláwọ̀.
A fún àgbà tó ṣàkóso ilé ògún Nàìjíríà ní àṣẹ púpọ̀, tí ó tipa bẹ́ẹ̀ jẹ́ kí ó lẹ̀ ṣe ọ̀pọ̀lọpọ̀ àgbà, títí àfi tí ó bá tó ọgbọ̀n-ún (30) nínú ìlú àgbà yìí. Nínú wọn ni àwọn tó ti dàgbà ṣe ológun tó ní ìwà tí ó yẹ fún ọmọ ilé.
Ìlú tó gba àgbà ìkọ́lé ti àgbà tó ṣàkóso ilé ògún Nàìjíríà ni Kaduna, èyí tí ó jẹ́ ọ̀kan lára ìlú tó pàtàkì jùlọ ní àríwá Nàìjíríà. Ìlú yìí gba àgbà yìí lára nítorí àwọn ìṣẹ̀ ọrọ̀ tí ó ṣe àṣeyọrí lákòókò ọ̀gbàń-ún (10) ọdún.
Lẹ́yìn tí a ti dá ilé ògún Nàìjíríà sí mọ̀, ó ti kọ́ ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ọ̀dọ́ tí ó ti wá di ọmọ ilé ọlọ́wọ̀ pàtàkì ní ìlú Nàìjíríà. Nínú wọn ni:
* Múmúmùní Àbíọ́dún: Àgbà àgbà ọmọ ilé ọlọ́wọ̀ tó jẹ́ olórí tí ó gbajúmọ̀, tí ó ti kọ́ ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ọ̀dọ́ tí ó ti n ṣiṣẹ́ ní àgbà ọ̀rọ̀ àti àgbà òṣèlú.
* Òlábòdé Ọ̀sànínbá: Àgbà tó dá àgbà ìrìn-àjò sìlẹ̀, èyí tí ó ti gbé ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ènìyàn lọ àti wá láti Nàìjíríà.
* Ádéṣínà Ọ̀kùnréndé: Àgbà tó jẹ́ ọ̀kan lára àwọn òṣèlú tó ṣàṣeyọrí jùlọ ní ìlú Nàìjíríà, tí ó ti kọ́ ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ọ̀dọ́ tó ti wá di ọmọ ilé ọlọ́wọ̀ tó ṣàṣeyọrí.
Èṣọ̀ tó ṣàkóso ilé ògún Nàìjíríà ní ìlú Kaduna jẹ́ ọ̀kan lára àwọn àgbà tó pàtàkì jùlọ ní ilẹ̀ Adúláwọ̀. Ó ní ọ̀rọ̀ tó jẹ́ olú àgbà, èyí tí ó fihàn sáàrè wípé ó ní ipò tó ga nínú àgbà tá a fi dá ilé ògún Nàìjíríà sí mọ̀.